🐼 Kısa Vadede Paramı Nasıl Değerlendirebilirim
Kısa vadede bu olamayabilir ama uzun vadede olur. Ancak borsa, yüzde 50 değer kaybetmiş ise bu fondan pozitif bir getiri beklemek doğru değil. Paranız mevduatta ve daha iyi getiri istiyorsunuz.
Karmanıntemel amacı, yatırımlarında enflasyon üzerinde reel kazanç elde etmeyi hedefleyen, orta-uzun vadeli döneme odaklanarak , kısa vadede birikimlerimin deger kaybetmesi ihtimalini göze alabilen, yüksek düzeyde riskli finansal yatırım araçlarına portföyününde kısmen yer verebilecek yatırımcı profili için uygundur.
2-Öğrencilerin öğrenip öğrenmediklerini nasıl değerlendirebilirim? 3-Öğrencileri, değerlendirme sürecinde nasıl aktif hale getirebilirim? Gönderen zdidem zaman:
Birikimlerinizi kısa vadede değerlendirmek istiyorsanız forex piyasası bunun için en uygun yerdir. Çünkü forexte günlük işlem hacmi, 10 trilyon dolar civarındadır ve hızlı bir para akışı vardır. Bu akışa ayak uydurabildiğiniz sürece, kısa vadede yüksek kazanç elde edebileceğiniz işlemler yaparsınız.
istanbul metrobüs ücretleri, istanbul metro tarifesi, istanbul iett tarife, iett ücret, istanbul akbil fiyatları 2022, istanbulkart 2022, metrobüs fiyatları 2022
Nakit Paramı Nasıl değerlendirebilirim. Az parayla yatırım yapmak. 100 lirayı 1000 lira yapmak.
Aksi takdirde kısa vadede oluşan düşüşler yatırımınızı olumsuz yönde etkileyecektir. Eğer yatırım yaptığınız paranız kısa süre içerisinde lazım değilse, birkaç sene bekleme durumunuz varsa fiyatların çıkması ve kara geçmeniz muhtemeldir. Ayrıca helal yatırım araçları noktasında da size fayda sağlamaktadırlar.
0a1ylM9. Türkler en çok ev almayı ve altına yatırım yapmayı seviyor!Kadınlar alışveriş derken, erkekler iş kurma hayali güdüyorGençler eğitime odaklanıyor, orta yaşlılar ev istiyor Üzerine en fazla konuştuğumuz konulardan bir tanesi konut kredileri oldu. Çünkü Türkiye’de insanların yatırım denince aklına ilk olarak konut geliyor. Yılbaşlarında piyangodan para çıksa ne yaparsınız sorusuna, halkın büyük bir çoğunluğu çeşitli yerlerden ev alırım şeklinde cevap veriyor. Parayı yönetmekte sıkıntı çeken ya da ülkenin durumuna pek inancı olmayan kesimlerin, mevcut para ile konuta yatırım yapmak istemesini anlayışla karşılayabilirim. Ancak konutun belli dönemlerde çeşitli ihtiyaçlarının çıkması, eskimeye bağlı onarım işlerinin maliyetleri, apartmanla ilgili genel yapılacak düzenlemeler vb harcamalar uzun dönemde ev sahibini sıkıntıya sokabilir. Bu nedenle fazladan param olsa gayrimenkulde değerlendirmeyi düşünmem. Fakat Türk halkının çoğunluğu benimle aynı düşüncede değil. Türkler en çok ev almayı ve altına yatırım yapmayı seviyor! MasterCard tarafından yaptırılan MasterIndex araştırmasının sonuçlarına göre, Türk halkının fazladan 40 bin TL’si olsa bu parayı öncelikli olarak ev / daire almak ve altına yatırım yapmak için kullanacak. Otomobil almak, tasarruf yapmak ve eğitim için harcamak ise diğer öncelikli başlıklar. 40 bin TL’yi değerlendirme yöntemleri konusunda, kadınlar yatırımda ve alışverişte, erkekler ise işlerini geliştirmede ve yeni iş kurmada daha hevesli olduğu görülüyor. MasterCard tarafından her sene, Türk halkının banka / kredi kartı kullanım, tasarruf ve harcama eğilimlerini ölçümlemek amacıyla, Yöntem Araştırma Danışmanlık’a Türkiye’nin kentsel nüfusunu temsil eden 11 il merkezinde yaptırılan MasterIndex araştırmasına göre, Türk halkının cebinde fazladan 40 bin TL’si olsa bu parayı ev / daire almak yüzde 25 ve altına yatırım yapmak yüzde 23 için kullanacak. Türk halkının fazladan 40 bin TL’yi değerlendirme yöntemleri arasında otomobil almak yüzde 19, tasarruf yapmak yüzde 15, eğitim için kullanmak da yüzde 15 popüler olan yöntemler arasında. Bu tercihleri sırasıyla yeni iş kurmak yüzde 13, sağlık için harcamak yüzde 10, alışverişe harcamak yüzde 10, gezi / eğlence / tatil ile değerlendirmek yüzde 8, mevcut işlerini geliştirmek yüzde 8, elektronik eşya almak yüzde 4, beyaz eşya almak yüzde 3 ve hisse senedi / tahvil almak yüzde 2 izliyor. Kadınlar alışveriş derken, erkekler iş kurma hayali güdüyor MasterIndex araştırmasına göre, Türk halkının ellerine geçen fazladan 40 bin TL’yi değerlendirme yöntemleri arasında, kadın ve erkeklerin harcama farkları da dikkat çekici. Kadınlar, ellerine geçen fazladan parayı öncelikli olarak ev alarak yüzde 29, altına yatırım yaparak yüzde 24 ve otomobil alarak yüzde 20 değerlendireceklerini söylerken erkekler ise öncelikli olarak altın alacaklarını yüzde 23 ve ev alacaklarını yüzde 20 belirtiyorlar. Konu alışveriş olunca; kadınların yüzde 14’ü elime geçen fazladan parayla alışveriş yaparım derken bu oran erkeklerde yüzde 6’da kalıyor. Erkeklerin ise yüzde 13’ü işimi geliştiririm, yüzde 15’i yeni iş kurarım derken kadınlarda işimi geliştiririm diyenler yüzde 4’te, yeni iş kurarım diyenlerse yüzde 11’de kalıyor. Gençler eğitime odaklanıyor, orta yaşlılar ev istiyor Araştırmaya göre, gençlerin ellerinde fazladan 40 bin TL olsa, bu parayı öncelikli olarak eğitimleri için harcayacaklarını, otomobil ve gezi / eğlence / tatil harcamalarının ise ikinci ve üçüncü sırayı alacağını ifade ediyorlar. Özellikle orta yaşlarda elime geçen fazladan parayı ev / daire almak için kullanırım diyenlerin oranında artış görülüyor. Fazladan 40 bin TL’yi değerlendirme yöntemlerine gelir seviyesine göre bakıldığında ise, yüksek gelir grubundakilerin ellerine geçen fazladan parayla altın almayı ve TL ve döviz tasarrufunda bulunmayı öncelikli olarak tercih ettikleri görülüyor. Düşük gelir seviyesindekiler için ise öncelik ev almak. Ben de sizlere sormak istiyorum. Elinize fazladan 40 bin TL geçse, bu parayı nasıl değerlendirmek istersiniz?
Günümüzde birikimlerinizi değerlendirmek için birçok alternatif yöntem vardır. Bu yazıda bu yollar hakkında detaylı bilgiler gelişen teknoloji ile birlikte yükselen yaşam standartları paraya olan ihtiyacımızın artmasına neden oldu. Bu nedenle de birçoğumuz daha iyi maaşlı işleri tercih ediyor veya yaptıklara işe ek işler yaparak ek gelir elde etmek istiyor. Ama iyi maaşlı işler için gerçekten o konuda iyi bir ün yapmanız gerekir ve ek iş de ekstra zaman demektir. Bu durumda her birimizi asosyal insanlara dönüştürüyor, ailemizle geçirmemiz gereken zamanı çalışarak geçiriyoruz. Tutumlu olmak adına para biriktirme konusunda günümüzde daha duyarlı olduğumuzu da belirtmek isterim. Özellikle gençlerin bu konuda daha duyarlı oldukları ve birikimlerini doğru bir şekilde değerlendirerek gelecekte kendi işlerine sahip olmak istediklerini görüyoruz. Peki, birikmiş olan bu paramızı nasıl değerlendirebiliriz? Şimdi biriktirmiş olduğunuz parayı nasıl değerlendirebileceğiniz konusunda detaylara göz atalım İnternetten Birikimleri Değerlendirme Yöntemleri Günümüzde internet iş arayan ve para kazanmak isteyen kişilere büyük fırsatlar sunuyor. Ama bu fırsatların hepsinin güvenli ve yasal yöntemler olmadığını görüyoruz. Yani para kazanalım derken yasal olmayan bir kazanç elde edebilir ve elimizdeki mevcut parayı da kaybedebiliriz. Forex ve borsa piyasası ise diğer yöntemlere göre en güvenli, yasal ve kazançlı sonuçların elde edilmesini mümkün kılmaktadır. Borsa işlemlerinin günümüzde internet üzerinden yapılabilir olması eskiye göre çok daha kolay bir şekilde yatırım yapılmasını mümkün kılmaktadır. İnternet üzerinden yapılan borsa işlemleri sayesinde eskiye göre çok daha kolay ve etkili bir şekilde yatırım işlemleri gerçekleştirilmektedir. İnternetten gerçekleştirilen piyasa takibi ile riskler daha kolay bir şekilde sınırlandırılmaktadır. Gelişmeler hakkında hızlı bir şekilde bilgi sahibi olunmakta ve hızlı bir şekilde portföye yön verilebilmektedir. Forex Piyasasında Birikimleri Değerlendirme “Paramı değerlendirmek istiyorum” diyen kişiler için en iyi olanakları sunan piyasanın ise forex piyasası olduğunu belirtmek gerekir. Küresel bir piyasa olan ve tüm dünya yatırımcıları ile aynı olanaklar altında birikimlerinizi değerlendirme fırsatı sunan forex piyasası aynı zamanda diğer finans piyasalarına göre de çok daha kazançlıdır. Farklı olan işlem özellikleri sayesinde diğer piyasalardan ayrılan forex piyasasında 100 dolarlık bir teminatla yatırım yapmaya başlayabilir ve kısa sürede kazanç elde edebilirsiniz. Tüm dünya üzerinden yönetilen bir piyasa olarak forex piyasasında yatırım aracı çeşitliliği de söz konusudur. Özellikle pariteler şeklinde işlem gören döviz çeşitliliği diğer finans piyasalarına göre çok daha fazladır. Majör ve minör paritelerden oluşan döviz yatırımlarınızı tüm dünya ülkelerinin para birimleri ile gerçekleştirmeniz mümkündür. Günlük işlem hacmi 6 trilyon dolarlara ulaşan forex piyasasında dövizlerle yapacağınız yatırım işlemleri sonucunda günlük yüksek kazançlar elde etmeniz mümkündür. İlgili İçerik Parite Nedir? Çeşitleri Nelerdir? Dövizlerin yanı sıra değerli madenler, sanayi metalleri, tarım ürünleri, enerji ürünleri, ormancılık ürünleri, gıda maddeleri, hammaddeler, kimyasallar gibi geniş bir grubu temsil eden emtialara da yatırım yapılmaktadır. Forex piyasasında emtia yatırımı konusunda da diğer piyasalara göre daha avantajlı olduğunu belirtmek istiyorum. Herşeyden önce fiziki olmayan ve internetten gerçekleştirilen alım – satım işlemleri sayesinde herhangi bir muhafaza, depolama, güvenlik gibi bir sorunla karşılaşılmadan emtia çeşitlerine yatırım yapılabilmektedir. Kaldıraç sistemi sayesinde düşük fiyatlara sahip olan gümüş, bakır, tarım ürünleri gibi emtialarla yaptığınız yatırım işlemlerinden elde edeceğiniz kar oranını 100 katına kadar arttırmanız mümkündür. İlgili İçerik İnternetten Emtia Yatırımı Nasıl Yapılır? Forex Piyasası Neden Avantajlıdır? Günlük işlem hacmi diğer tüm finans piyasalarından çok daha yüksek olan forex piyasasında, “paramı değerlendirmek istiyorum” diyen kişiler güvenli ve kazançlı bir şekilde yatırım yaparak kısa vadede para kazanabilirler. Borsada gerçekleştirilen uzun vadeli yatırımların yanında forex piyasasında günlük gerçekleştireceğiniz alım – satım işlemlerinden kazanç elde etmek çok daha kısa sürede yüksek kazanç elde etmeniz anlamına gelmektedir. Bu sayede gelecekte hayalini kurduğunuz kendi işinize de daha kısa sürede kavuşma imkanına sahip olursunuz. Çift yönlü işlem özelliği sayesinde yatırımlarınızda yalnızca yön değiştirerek kazanç elde etmeye devam edebilirsiniz. Yani altına yatırım yaptığınızı varsayarsak; altın fiyatları yükseleceği zaman alım yönünde, düşeceği zaman da satış yönünde işlem yaparak kazanç elde etmeniz mümkündür. Risklerin sınırlandırılabilir olma özelliği sayesinde de hiç bir zaman büyük kayıplarla karşılaşmadan işlemlerinizi gerçekleştirirsiniz. Ama tüm bunları yapabilmek için forex nasıl oynanır bilmeniz gerekmektedir. Forex piyasasında başarılı yatırım işlemleri gerçekleştirebilmeniz için öncelikli olarak piyasayı iyi bir şekilde tanımanız gerekmektedir. Piyasanın ne anlama geldiği, nasıl bir işleyişe sahip olduğu, yatırım araçlarının nasıl işlem gördüğünü ve piyasada yatırım yaparken dikkat etmeniz gereken konuların neler olduğu konusunda bilgi sahibi olmanız gerekmektedir. Forex bilgisine ve deneyimine kavuşmak isteyen kişiler aracı kurumların ücretsiz eğitimlerinden faydalanabilirler. Forex eğitimleri internet üzerinden sunulmaktadır ve bu sayede kişiler istedikleri yerde ve zamanda bilgi sahibi olabilmektedir. Borsa nasıl oynanır sitesi olarak hem borsa piyasası hem de forex piyasası hakkında vermiş olduğumuz bilgilerden faydalanarak, paranızı en etkili şekilde nasıl değerlendirebileceğiniz konusunda daha detaylı bilgiler edinebilirsiniz.
Paranızı değerlendirmenin en iyi yöntemi nedir? Bu sorunun yanıtı herkes için farklıdır. Para nasıl değerlendirilir? Sorusuna verilecek en iyi yanıt kişinin istek ve talepleri ile uyumlu olmalıdır. Herkesin altın yatırımı yapması nasıl ki mümkün değilse, herkesin aynı yatırımdan kazanç elde edebilmesi de mümkün değildir. 10 kişi altına yatırım yapıp kazanırken 1 kişi ise kazanamayabilir ve bu da beraberinde bazı sorunlar doğurabilir. Yatırımcıların dikkat etmesi gereken en önemli konu alabilecekleri riskin oranı-miktarı, ne kadar paraları aldıkları ve nereye yatırım yapmak istediklerine dair beklentileridir. Eğer ki bilmediğiniz alana paranızı yatırırsanız kazanç elde etmeniz mümkün olamayabilir. Bu da beraberinde bazı parasal kayıplara yol açar ve paranızın değerinin kaybına sebep olur. İçeriğe geçmeden önce BTC satın almak isterseniz, En Güvenilir Bitcoin Siteleri içeriğimize mutlaka göz atmanızı öneririz. İçindekilerParamı Nasıl Değerlendirebilirim?Döviz YatırımıAltın YatırımıBitcoin YatırımıEv YatırımıHisse Senedi Ve BorsaPara Nasıl Değerlendirilir? Konusu Hakkında Sıkça Sorulan Sorular Paramı Nasıl Değerlendirebilirim? En iyi yatırım araçları arasında Türkiye özelinde konuşulacak olursa dolar ilk sırada ilgi gören yatırım araçlarından bir tanesi olmaktadır. Ancak dolar yatırımı eğer ki doğru seviyelerde ve doğru zamanda yapılırsa kazandırır. Doları en yüksekten satıp en düşük seviyeden almak kazanç için önemlidir. Bu seviyeleri takip etmezseniz uzun yıllar içerisinde kazanma şansınız yine yüksek olacaktır ancak takip ettiğiniz duruma oranla daha az kazanç elde edersiniz. Parayı değerlendirmek için en iyi yöntemler nelerdir? Sorusunun yanıtı da aslında burada saklı. Bazı yatırımlar çok fazla takip gerektirir ve bazıları da hiç takip gerektirmeden kendiliğinden yükselir. Döviz Yatırımı Paranızı döviz yatırımında değerlendirecek olursanız bu durumda yapılması gereken en düşük kur seviyesinden alım yapmak olmalıdır. Aksi durumda kazanç elde etmek mümkün olmayacağı gibi daha fazla anında zarar edebilirsiniz. Tarihi rekorun kırıldığı bir kur seviyesi üzerinden dövize yatırım yaparsanız kısa vadede özellikle kazanç beklentinizin olmaması gerekir. Orta ve uzun vadeli döviz alımında ise beklentileriniz piyasa koşulları ve ülke durumuna göre değişim gösterebilir. Döviz yatırımı yaptığınız zaman eğer ki çok uzun vadeli bir yatırım olarak düşünmüyorsanız sık sık döviz kurunu kontrol etmek önemlidir. Çünkü döviz bir anda rekor seviyeye yükselebileceği gibi daha sonrasında kısa süre içerisinde olmasa bile belirli zaman aralığında büyük düşüş gösterebilir. Altın Yatırımı Para değerlendirme yöntemleri arasında en iyi kazanç elde edilebilecek yatırım araçlarından bir tanesi herkesin yakından tanıdığı altındır. Altın yatırımı oldukça fazla talep görmekte olduğu gibi tüm dünyada güvenilir liman olarak kabul edilir ve her zaman değerinin olacağına inanılan yatırım aracıdır. “Paramı değerlendirmek istiyorum nereye yatırayım?” dediğiniz zaman ilk sıralarda altın yatırımı herkes tarafından size önerilecektir. Altın yatırımında da dikkat edilmesi gereken konu mutlaka yine en düşük gram / fiyat seviyesinden yatırım yapmak olmalıdır. Aksi durumda altından kazanç elde etmeniz mümkün olsa bile daha az kazanç elde edersiniz ve bu da istenmeyen sonuçtur. Altın yatırımı yapacak olanların dikkat etmesi gerekenler, arasında ilk sıralarda en düşük seviyeden alım yapmak, mümkün olan en yüksek seviyeden satış yapmak önemlidir. Bitcoin Yatırımı Kripto para birimlerine yatırım yapmak güvenli mi? Bu sorunun yanıtını verebiliyor ve kripto paralara güveniyorsanız kripto para birimleri de bir seçenektir. Bitcoin özellikle lider kripto para birimidir ve herkes tarafından olmasa bile milyonlarca yatırımcı tarafından tercih ediliyor. Kripto paraların güvenilir olduğuna inanılmasına rağmen özellikle de kripto para bilginiz yoksa öncesinde kripto para birimleri ile ilgili detayları öğrendikten sonra bu alanda yatırım yapmayı düşünebilirsiniz. Ancak hiçbir bilginiz olmadan kripto para birimlerine özellikle kısa vadeli paranızı yatırırsanız dönemsel düşüşler zamanında yatırım yapmış olma ihtimaline bağlı olarak çok büyük kayıplar yaşayabilirsiniz. Yine en düşük ayı piyasası döneminin altından yatırım yaparsanız çok kısa sürede paranızı katlayabilisiniz. Ev Yatırımı Ev veya dükkan yatırımı en takip gerektirmeyen ve kendi kendine değerlenen yatırımdır. Konut fiyatları tüm dünyada artış gösterirken balonun ne zaman patlayacağı bilinmiyor. Ancak uzun vadede konut ve dükkan özellikle de merkezi yerde ise veya gelişen yerdeyse mutlaka kazandıracaktır. Ancak gelişmeyen veya talebin azaldığı bir yerden konut alırsanız bu durumda onlarca yıl geçse bile kazanç elde etmek mümkün olamayabilir. Yine konut sadece mülkün değerinin artması ile değil aynı zamanda kiraya verilerek kazanç elde edilebilecek, paranızı değerlendirebileceğiniz en iyi yatırım araçları arasında görülür. Normal şartlarda konut bir yatırım olarak görülüyor olsa bile eğer hemen kazanç beklentiniz varsa konut yatırımı asla uygun yatırım aracı olmayacaktır. Konutu satın aldıktan sonra ortalama en az 1 sene beklemek ve daha sonrasında satmak daha iyi kazanç için gerekli olan bekleme süresidir. Ortalama olarak 3-6 yıl aralığında çok daha iyi kazanç elde etmek ve paranızın değerinin artması açısından olumlu sonuçlar almak mümkün olacaktır. Hisse Senedi Ve Borsa Borsa yatırımı veya hisse senedi olarak adlandırılacak olan yatırım araçları yine çok kazanç ihtimali olan paranın değerlendirilebilecek olduğu alandır. Ancak borsada hisse senetleri satın aldığınız zaman mutlaka çok sıkı bir şekilde takip etmeniz gerekir . “Bırakayım uzun süre bekleyim kazanayım” düşünceniz varsa hisse senedi yatırımı sizin için uygun bir yatırım aracı olmayacaktır. Çünkü borsada hisse senetleri bir anda yükselebileceği gibi uzun vadede çok büyük düşüşler göstermesi mümkündür. Sürekli olarak hisse senetlerinin fiyat takibini yapmak ve gelişmeleri izlemek bu yatırım aracında en önemli detay olarak karşımıza çıkar. Para Nasıl Değerlendirilir? Konusu Hakkında Sıkça Sorulan Sorular Paranızı değerlendirmek konusunda sık sorulan sorular. Küçük miktar para nasıl değerlendirilir? Küçük miktarda para kişiden kişiye değişir. Milyarder olan insan için 10 milyon dolar küçük miktarda para iken, 100 TL’si olan kişi için 10 TL küçük miktar para olabilir. Küçük miktarlı paraların daha çok vadeli mevduatta değerlendirildiği bilinmektedir. Nakit para nasıl değerlendirilir 2021? Nakit paranın değerlendirilmesi için yukarıdaki yatırımlardan herhangi birisi veya birden daha fazlasını kendinize uygun olacak şekilde dağıtım yaparak tercih etmeyi düşünebilirsiniz. Karar verirken her yatırımın belirli riskleri olduğunu bilmeniz önemlidir. Para nasıl çoğaltılır? Doğru tercihler, doğru yatırımlar ve doğru takip sonucunda paradan para kazanmak mümkündür. *Bu içerik özel olarak üretilmiştir. Herhangi bir yatırım önerisi veya tavsiyesi niteliğinde değildir. Yatırım önerisi barındırmamaktadır sadece bilgi amaçlı olarak servis edilmiştir!
Şimdi aynanın karşısına geçip kendinize şunu söyleyin “2022 yılı geleceğime yatırım yapmak için en iyi yıl olabilir”. Planınızı yapıp, elinizi çabuk tutarak 2022 yılında bazı finansal hedeflerinize ulaşmak için ekstra para kazanabilirsiniz. Her insan gibi siz de bu yıl, hayatınızda bazı değişimler tasarlıyor olabilirsiniz. Mesela spora ve egzersize daha fazla zaman ayırmak ve daha sağlıklı yaşamak bu değişikliklerden biri olabilir. Veya sadece çocuklarınıza zaman ayırmak ve başka şeylerle ilgilenmeden onlarla daha uzun kaliteli vakit geçirmek istiyorsunuz. Bizce iyi bir yatırım bütün bu hedeflerinizi gerçekleştirmenize yardımcı olacaktır. Gelin 2022 yılı yatırım tavsiyelerimize beraber göz atalım. 2022 Yılının En İyi Yatırımları Yatırım Tavsiyesi 1 Ne Kadar Erken Başlarsanız O Kadar İyi Yatırım Tavsiyesi 2 Finansal Plan Oluşturun Yatırım Tavsiyesi 3 Piyasayı Tahmin Etmeye Çalışmayın Yatırım Tavsiyesi 4 Uzun Vadeyi Hesaplayın Yatırım Tavsiyesi 5 Borsaya Yatırım Yapın Yatırım Tavsiyesi 6 Kariyerinize Yatırım Yapın Yatırım Tavsiyesi 7 Yatırım Olarak Ek İş Yapın Yatırım Tavsiyesi 8 Borçlarınıza Yatırım Yapın Yatırım Tavsiyesi 9 Sağlığınıza Yatırım Yapın Yatırım Tavsiyesi 10 Altın Yatırım Tavsiyesi 11 Gayrimenkul ve ArsaWarren Buffet’tan En İyi Yatırım Tavsiyeleri12- Bildiğiniz Şeylere Yatırım Yapın, Daha Fazlasına Değil13- İş Kalitesinden Asla Ödün Vermeyin14- Hisse Alırken Sonsuza Kadar Satmayacak Gibi Düşünün15- Çeşitlendirmek Tehlikeli Olabilir16- Çoğu Haber Aslında Haber Değildir17- Yatırım Roket Bilimi Değildir Fakat Kolay Bir Kestirme de Bulunmaz18- Fiyat ve Değer Arasındaki Farkı Bilin19- En İyi Hamle Genellikle Sıkıcıdır20- Sadece Tanıdığınız ve Güvendiğiniz İnsanları DinleyinWarren Buffett’ın Yatırım Tavsiyesi Üzerineİlginizi çekebilirEvde Çevirmenlik Yapacak Arkadaşlar Arıyoruz! TL Paranız Olsa Nasıl Yatırım Yapardınız? Hemen Deneyin! 2022 Yılının En İyi Yatırımları 2022 yılı uzun vadeli yatırımları göz önünde bulundurmanız için iyi bir yıl olabilir. Peki ama neye yatırım yapacaksınız? İster acemi, isterseniz profesyonel bir yatırımcı olun inanın bu soru herkesin aklındaki en önemli sorudur. Oturduğu yerden “buraya para yatırmamak için aptal olman lazım” ya da “petrole yatırım ömür boyu kazandırır” gibi üst perdeden yatırım tavsiyesi verenlerle herkes hayatının bir noktasında karşılaşmıştır. Fakat yatırım tavsiyesi vermek de almak da hafife alınamayacak bir şeydir. Ayrıca herkese uygun bir tavsiye var olsaydı, şimdiye dek hepimiz Warren Buffett kadar zengin olurduk. Herkese uyan mucizevi tavsiyeler bir kenara, genel geçer bazı temel kurallar bulunuyor. Aşağıda, en iyi yatırım tavsiyesi sorusuna uzmanların verdiği cevaplardan bir derleme sizi bekliyor. Yatırım Tavsiyesi 1 Ne Kadar Erken Başlarsanız O Kadar İyi “Erken başlayın. Eğer bileşik faizin ne olduğunu bilmiyorsanız, öğrenin. Çünkü bu sayede gelecek için heyecanlanmaya başlarsınız.” Bir ev inşa ettiğinizi düşünelim. Siz evin sadece temelini atsanız ve sonrasında ev kendi kendini inşa etseydi güzel olmaz mıydı? İşte yatırımın gücü tam olarak budur. Yatırım, paranızın boşta durmak yerine büyümesini sağlar. Yatırım yaptığınızda kazandığınız her türlü getiri, yatırımınıza eklenir ve gelecekteki kazançlarınız da bu giderek büyüyen yatırımınız üzerinden devam eder. Örneğin yıllık yüzde 6 getiri ile 10 bin dolarlık yatırım yaptığınızda, 10 yıl sonra 18 bin dolara sahip olursunuz. 30 yıl sonra ise yatırımınız 60 bin dolara ulaşır. Ne kadar erken yatırım yapmaya başlarsanız, servetiniz de büyümek için o kadar uzun süreye sahip olur. Bileşik faiz hesaplayıcılarını kullanarak gelecekteki olası kazançlarınızı hesaplayabilirsiniz. Yatırım Tavsiyesi 2 Finansal Plan Oluşturun “Bir planınız olsun, nokta. Eğer kendi planınızı yapabiliyorsanız bu mükemmel. Finansal planlama sadece emekliler için gerekli değildir. Aksine, hayatınızın ve kariyerinizin erken safhalarında finansal bir plana sahip olmak çok daha önemlidir.” Yatırım tercihi yapmak, hatta ne tür bir yatırım hesabı kullanacağını seçmek bile oldukça karmaşık ve bunaltıcı olabilir. Başlangıçta finansal planlama yapmak ise gelecek için bir yol haritası sunabilir. Finansal hedefler, zaman aralığı ve göze alınabilecek risk oranı gibi kriterlerden oluşan bir taslak ile, bahsi geçen karmaşık sorulara daha kolay cevap verebilir hale gelebilirsiniz. Finansal planlamanızın dahilinde olan bir nokta da, yatırımlarınızın kontrolünün tamamen sizde mi olacağı yoksa yardım mı isteyeceğinizdir. Finansal planlama, kendi başına pahalı bir iştir fakat sanal danışmanlar ve çevrim içi finansal planlama servisleri bu masrafı oldukça düşürüyor. Bazı sanal danışmanlar yatırımınızın yüzde 0,25’i gibi düşük oranlarla hizmet veriyor. Yatırım Tavsiyesi 3 Piyasayı Tahmin Etmeye Çalışmayın Profesyoneller için bile piyasayı tahmin etmek zorlu bir görevdir. Durum böyle olduğu için, orta düzey bilgi ile tahmin yürütmeye çalışmak da fazlasıyla riskli bir iş halini alır. Tek bir kağıda ya da endüstriye yatırım yapmaktansa, çeşitlendirilmiş portföye sahip olarak riskleri azaltmak çok daha mantıklı bir hareket olacaktır. Yatırım Tavsiyesi 4 Uzun Vadeyi Hesaplayın “Müşterilerin yatırım yaparken duygularını bir kenara bırakmaları ve kafa karışıklığını azaltmaları gerekiyor. Bu insanlar sosyal medya ve geneli korkutma amacı taşıyan, 24 saat devam eden haber sarmalı ile karşı karşıyalar.” Yatırımları 100 metre koşusundan ziyade maraton olarak değerlendirmek, piyasalar düştüğünde akla ilk gelen satma fikrinden kurtulmak için sahip olmak gereken bir alışkanlık. En büyük düşüşlerde bile, uzun vadeli yatırım yaptığınız zaman çok da korkutucu bir durum olmadığını, çünkü zararınızı kurtarmak için zaman olduğunu görürsünüz. Genel bir kural olarak, beş yıldan daha kısa sürede ihtiyacınız olabilecek para borsaya yatırılmamalıdır. Kısa vadeli hedefler için buna uygun yatırım hesaplarını değerlendirmek çok daha mantıklıdır. Yatırım Tavsiyesi 5 Borsaya Yatırım Yapın 2022’in en iyi yatırım araçları arasında borsayı duyduğunuza şaşırmış olamazsınız. 2020 yılının son çeyreğinde iyi bir yükseliş trendi yakalayan Borsa İstanbul’un bu trendi 2022 yılı içerisinde de devam ettirmesi muhtemel. Ancak, hâlihazırda uzun vadeli bir yatırım düşünüyorsanız kısa dönem istatistikleri çok önemli değil. Çünkü borsanın uzun vadede kazandırdığı bilimsel bir gerçek. Küresel piyasaların nabzını en iyi tutan mali danışmanlardan biri olan Mitchell Bloom, bir yatırım planı geliştirmenin, duygularınızın müdahil olduğu anlarda aklıselim ile hareket etmeniz adına önemli olduğunu vurguluyor. Ona göre hangi yatırım ortamında olursa olsun duygular, iyi bir yatırım planını engelleyebilir Bu nedenle duygusal davranmamak adına bazı stratejileri kullanmanızda fayda var. Dolar maliyet ortalaması bunlardan biri. Dolar maliyet ortalaması, piyasadaki dalgalanmaların alımlar üzerindeki etkisini azaltmak için kullanılan bir yatırım stratejisidir. Bu strateji ile her ay düzenli olarak sabit miktarda dolar tutarına denk gelen hisse senedi alırsınız. Bunu piyasanın durumuna bakmaksızın her ay gerçekleştirirsiniz. Sonuç olarak, hisse senedinin fiyatı arttığında daha az, fiyatı düştüğünde ise daha fazla satın alabilirsiniz. Dolar maliyet ortalaması stratejisini diğer yatırım araçlarına da uygulayabilirsiniz. Bu şekilde piyasa dalgalanmalarından duygusal olarak etkilenmeksizin uzun vadede kar elde edersiniz. Bireysel hisse senedi takip etmek ve alıp, satmak size göre değilse borsa yatırım fonlarına yatırım yapmayı düşünün. Borsa yatırımlarınızda yardıma ihtiyacınız olduğunu düşünüyorsanız robodanışmanlık hizmeti alabilirsiniz. Robodanışmanlık, yapay zekânın finans sektöründeki uygulama alanlarından birisi olarak karşımıza çıkmaktadır ve teknoloji şirketlerinin, tasarruf sahiplerinin varlıklarını yönetmek üzere geliştirdikleri dijital bir portföy yönetim sistemidir. 2008 küresel krizinden sonra ABD’de ortaya çıkan bu teknolojiyle yönetilen varlıkların değerinin dünya çapında 600 Milyar dolar civarında olduğu ve 2022 yılına gelindiğinde bu rakamın 1 trilyon doların üzerine çıkacağı düşünülmektedir. Türkiye’de de robodanışmanlık hizmeti sunan platformlar mevcut. Robodanışmanlık karşılığında istenen komisyonlar, geleneksel danışmanlar tarafından verilen muadil hizmetler karşılığında istenen komisyonlara göre çok makul. Bu sayede daha uygun bir bedel karşılığında kişisel danışmanlık alabilirsiniz. Son olarak, borsaya yatırım yapmanın vergilerden tasarruf etmenize yardımcı olacağını da unutmayın. Borsada işlem gören hisse senetlerinin elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar için beyanname verme zorunluluğu yok ve dolayısıyla vergi ödenmesi de gerekmiyor. Normalde stopaja tabi olmasına rağmen stopaj oranı sıfır olarak belirlendiğinden kesinti yoluyla vergi ödenmesi de söz konusu değil. Mutlaka okuyun Borsaya Nasıl Yatırım Yapılır? Yatırım Tavsiyesi 6 Kariyerinize Yatırım Yapın Gelecek dönemde ekonomiye ne olur? Borsa düşer mi yükselir mi? Gayrimenkul fiyatları ne kadar artacak? Bu ihtimaller tamamen sizin kontrolünüz dışındadır ancak kontrol edebildiğiniz bir şey var Kariyeriniz. 2022 yılı her şeyden daha çok kariyerinize ve dolayısıyla geleceğinize yatırım yapmanız için fırsat yılı olabilir. Kendinize şu soruyu sorun. Kariyerimi geliştirebilmek için ne yapabilirim? Kendi işinizi yönetiyor olmanız ya da bir başkası için çalışmanız hiç fark etmez. Kendinizi işiniz ya da işvereniniz için daha değerli ve vazgeçilmez kılabilecek gelişim fırsatları var mı? 2022 yılı içerisinde hiç olmazsa bilgi ve becerilerinizi artırmaya yönelik bolca okuma ve araştırma yapabilirsiniz. Elinizin altında buna yönelik o kadar geniş imkanlar var ki. “Elektronik kitaplarda, Google’da, YouTube’da, kısaca internette yer alan bir dünya dolusu bilgi size yalnızca bir tık kadar uzakta. Kariyerinize yönelik konferans ve eğitimlere ya da sertifika programlarına katılabilir, ikinci öğretim ya da uzaktan eğitim ile yüksek öğreniminizi tamamlayabilirsiniz. Birçok insanın aldığı ilave bir sertifika eğitimi kendisini diğer çalışanlar içerisinde özel bir konuma getirebilir ve kariyerinde sıçrama etkisi yapabilir. Bu durum çok iyi bildiğiniz bir konuyu bir eğitim ile belgelendirmeniz durumunda bile çoğu zaman geçerlidir. Bu uğurda gösterilen gayret, harcanan para ve zaman, alanınızda otorite olmanız yolunda atılan önemli bir adımdır ve boşa gitmez. İnsanların her zaman saygı duyduğu ve en fazla para eden şey bilgidir ve bilginiz günün sonunda size daha çok kazandıracaktır. Mutlaka okuyun Kariyerinize Yatırım Yapmanın Yolları Yatırım Tavsiyesi 7 Yatırım Olarak Ek İş Yapın Ek gelir elde edebileceğiniz yöntemleri araştırarak 2022 yılının kazancınız açısından rekorlar yılı olmasını sağlayabilirsiniz. Bu başarıyı yalnızca mevcut işinizi sürdürerek elde edemezsiniz. Ek iş yapmak finansal hedefleriniz ne olursa olsun bunlara ulaşmanızda önemli role sahiptir. Buradan sakın kendinizi hırpalamanız gerektiği sonucunu çıkarmayın. Yalnızca boş zamanınızı değerlendirmek olarak bile tanımlayabileceğiniz yığınla iş bulabilirsiniz. Mesela yazma alanında potansiyeliniz olduğunu düşünüyorsanız evinizden, oturduğunuz yerden serbest metin yazarlığı yapmayı düşünebilirsiniz. Veya ilgi alanınızda, bilgili olduğunuz ya da sürekli takip ettiğiniz bir konuda bir web sitesi kurabilirsiniz. Artık yeni internet araçları sayesinde web sitesi hazırlamak herkesin biraz çaba ile üstesinden gelebileceği bir konu haline geldi. Mutlaka okuyun Sizin Hala Websiteniz Yok mu? Bir hobiniz ya da tutkunuz varsa bunu ticarileştirebilirsiniz. Voltaire “Tutku geminin yelkenlerini şişiren rüzgardır.” der. Bu nedenle tutku ile ortaya çıkarılan ürünler her zaman yüksek niteliğe sahiptir ve alıcısı çok olur. Tutkunuz el yapımı ahşap ürünler, ya da bir yabancı dil olabilir. Tutkunuzu pazarlamanın bir yolunu araştırın ve yapmayı sevdiğiniz işten para kazanın. Mutlaka okuyun Pasif Gelir Elde Etmenin 17 Yolu Yatırım Tavsiyesi 8 Borçlarınıza Yatırım Yapın Borçlarınızı azaltmak da ters açıdan baktığınızda bir yatırım şeklidir. Borç gece gama, gündüz zillete sebep olur. Borçluyken yatırım yapmak yerine borçlarınızı kapatmaya öncelik verin. Bir kredi borcunuz varsa, anaparaya eklenen faiz yükünü azaltacak şekilde borcunuzu yeniden yapılandırmaya ya da yapabiliyorsanız kredinizi kapatmaya çalışın. Bu tabii ki kolay değil. Öreğin kredi kartı kullanımında insanlar asgari ödeme yapmayı alışkanlık haline getiriyor ve bu da kalan miktara faiz uygulanmasına neden olarak borçlanmayı negatif bir döngü içine sokuyor. Borç bakiyeniz küçük olsa bile faiz yükü giderek artıyor. Kredi borcunuza ya da kredi kartı harcamalarınıza aylık toplam %10 faiz uygulandığını düşünün. Borcunuzu kapatmanız %10 getiri elde etmeniz ile eşdeğer. Kısaca faiz borcundan ne kadar uzak durursanız o kadar fazla gelir elde etmiş olursunuz. Mutlaka okuyun Borçlardan Nasıl Kurtulunur? Yatırım Tavsiyesi 9 Sağlığınıza Yatırım Yapın Kanuni Sultan Süleyman’ın hastalık anında söylediği; “Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi, Olmaya devlet cihanda, bir nefes sıhhat gibi” sözü sağlık konusunda başka söze hacet bırakmaz. Siz de 2022 yılında sağlığınızı çok ciddiye alın ve bu nedenle sağlığınıza yatırım yapın. Sağlık ve para ilişkisini anlatan başka bir özlü söz de Goethe’ye mal edilir. İnsanlar önce para kazanmak için sağlıklarını, sonra da sağlıklarını kazanmak için paralarını harcarlar. Siz sağlığınızı kaybetmeden bu işe önem verin. Yediklerinize dikkat edin ve egzersizi hayat tarzınız haline getirin. Sağlığınıza zararlı bir alışkanlığınız varsa bırakın. Fiziksel sağlığınız kadar ruh sağlığınız da önceliğiniz olsun. Sizi strese sokan mutsuz eden şeylerle aranıza mesafe koyun. Sizi rahatlatan faaliyetlere önem verin. Spor yapmanın beden sağlığınıza olduğu kadar psikolojinize de olumlu katkı sağlayacağını unutmayın. Bir hobi ile meşgul olmak da keza günlük rutinden ve stresten uzaklaşmanıza ve rahatlamanıza yardımcı olacaktır. Mutlaka okuyun İşteki Başarınızda Sağlıklı Olmanın Önemi Yatırım Tavsiyesi 10 Altın Altın ons fiyatının dolara endeksli olması altını çifte kazançlı bir yatırım aracı yapabilmektedir. Çünkü hem dünyadaki altın fiyatları artarken hem dolar ülkemizde değer kazanabilir. Örneğin altının ons fiyatı %2 artar dolar da ülkemizde %1 değer kazanırsa elininizdeki altının değeri %3 artmış olacaktır. Özellikle dünyada ortalama her 10 yılda bir gerçekleşen ekonomik kriz dönemlerinde fiyatların tavan yaptığını düşünecek olursak bu dönemlerde altına yatırım yapmak çok daha yüksek getirili olabilmektedir. Hastalık, savaş, doğal afet gibi her türlü kriz dönemlinde, altın kendini güvenmek isteyenlerin sığınağı olmaktadır. Ancak 2022’de virüsün tamamen biteceğine dair beklentiler altın fiyatlarını zayıflatma ihtimali de bulunmaktadır. Bunu da göz önünde bulundurarak ve güncel gelişmeleri takip ederek karar vermenizi öneririz. Mutlaka okuyun Altına Yatırım Nasıl Yapılır? Yatırım Tavsiyesi 11 Gayrimenkul ve Arsa 2022 yılının borsa gibi gayrimenkul yatırımları açısından da yatırımcıyı memnun edecek bir yıl olacağı birçok yatırım uzmanı tarafından dile getiriliyor. 2021 yılına bakıldığında bile gayrimenkul fiyatları yükselme trendini korumayı başardı. Gayrimenkul fiyatlarının yükselişinin sonu yok gibi görünüyor. Bunda inşaat sektörünün Türkiye’de başat sektörlerden birisi olmasının etkisi büyük. Emlak alıp satmak bana göre değil ancak gayrimenkul yatırımlarının karlılığı beni cezbediyor diyorsanız, Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarına GYO yatırım yapabilirsiniz. GYO’lar, gayrimenkullere, gayrimenkule dayalı projelere ve gayrimenkule dayalı sermaye piyasası araçlarına yatırım yapmak suretiyle faaliyet gösteren özel bir portföy yönetim şirketi tipidir. Portföyündeki gayrimenkullerin alım satımından kar sağlayan GYO, yıl sonunda bu karı ortaklarına temettü olarak dağıtmakta ve gayrimenkul gelirini ortaklarına aktarmaktadır. Böylece GYO paylarını satın alarak ortak olan bir yatırımcı, deyim yerindeyse elini kirletmeden yüksek getirili gayrimenkullerin gelirlerinden yararlanmış olmaktadır. Buna ilave olarak, devletin konut ve gayrimenkul sahipliği konusunu bir kamu sorunu olarak algılaması sonucu uyguladığı vergi teşvikleri, gayrimenkul finansmanında GYO modelini cazip hale getirmektedir. Ayrıca, küçük miktarda katılım ile büyük bir fon havuzuna ortak olmak ve yatırımın çeşitlendirilmesi, riskin dağıtılmasını sağlamakta da yatırımcılar için gayrimenkul yatırım ortaklıklarını cazip kılmaktadır. Mutlaka okuyun Neden Arsaya Yatırım Yapmalısınız? Warren Buffet’tan En İyi Yatırım Tavsiyeleri Warren Buffett’ın yatırım tavsiyeleri zamandan bağımsız olarak değerlidir. Zaman içerisinde sayısız yatırım hatası yaptım ve hemen hemen hepsi, Buffett’ın yatırım tavsiyeleri ile bağlantılıydı. Yatırımcılar, Buffett’ın yatırım tavsiyelerini akılda tutarak kayıplarını telafi edebilecek ve finansal hedeflerini zora sokmayacak yan yollar seçmelidir. Uzun süren incelemelerimizin ardından, Warren Buffett’ın en beğendiğimiz yatırım tavsiyelerini sizler için listeledik. Listededeki her bir tavsiye, Buffett’a ait özlü bir söz ile destekleniyor ve yatırımcılar için güvenli seçeneklere ışık tutuyor. 12- Bildiğiniz Şeylere Yatırım Yapın, Daha Fazlasına Değil Hata yapmanın en kolay yolu, fazlasıyla karmaşık yatırım seçeneklerine yönelmektir. Çoğumuz kariyerlerimizi bir avuç farklı sektörde çalışarak geçiririz. Bu nedenle, muhtemeldir ki bahsi geçen sektörler hakkında yeterli birikime sahibiz ve bu alandaki en iyi firmaları az çok biliyoruz. Öte yandan, yatırıma açık firmaların çoğunluğu, hakkında çok az ya da hiç bir bilgiye sahip olmadığımız sektörlerde faaliyet gösteriyor. Anlayamadığınız hiçbir işe kesinlikle yatırım yapmayın. – Warren Buffett Bu durum, bahsi geçen alanlara yatırım yapamayacağımız anlamına gelmese de, fazlasıyla dikkatli olmamız gerekir. “Birçok firmanın çalışma şekli, benim kolayca anlayabileceğimden çok daha karışık ve tam da bu nedenle, bir biyoteknoloji firmasının ilaç dağıtım hattının başarılı olup olamayacağı, gençlere yönelilk modada sonraki trendlerin ne olacağı ya da yarı iletken çiplerde devrim yaratacak sonraki teknolojik gelişmeyi öngörmem imkansıza yakın. Bu tür karmaşık durumlar, firmalar tarafından yaratılan kazancı ortaya çıkaran etkenler olsa da, öngörmek oldukça zor ve risklidir. Bu türden bir işletme ile karşılaşıldığında, basitçe pas geçmek en makul seçenektir. Piyasada fazlasıyla seçenek bulunurken, anlaması ve tahmini fazlasıyla zor olan firma ya da sektörlere takılı kalmaya gerek yok. Tam da bu nedenle, Warren Buffett kariyeri boyunca hiçbir teknoloji firmasına yatırım yapmamıştır. Eğer 10 dakika içerisinde bir firmanın nasıl para kazandığını ve bulunduğu sektörü etkileyen kriterleri anlayamazsam, bir sonraki seçeneği ele almaya başlarım. Piyasada bulunun 10 binin üzerinde firmanın sadece birkaç yüz tanesi benim basitlik standartlarıma uyuyor.” Peter Lynch’in de söylediği gibi Kalemle çizerek anlatamadığın hiçbir fikre yatırım yapma. Sadece anladığınız yatırımlara yönelirseniz, birçok olası hatanın önüne geçmiş olursunuz. 13- İş Kalitesinden Asla Ödün Vermeyin Karmaşık işlere ve sektörlere karşı bahsettiğimiz tutumu sergilemek net olsa da, yüksek kaliteli işletmeleri belirlemek oldukça zorlu olabilir. Warren Buffett’ın yatırım stratejisi, yıllar içerisinde değişip gelişerek yüksek kaliteli ve uzun vadede umut verici bir şekilde düzenli büyüyen işletmelere yöneldi. Konuya hakim olan yatırımcılar Berkshire Hathaway yatırımının Buffett’ın en kötü yatırımı olduğunu duyduklarında şaşıracaktır. Berkshire tekstil sektöründeydi ve Buffett fiyatını uygun bulduğu için satın aldı. Buffett bu şirkete yatırım yaparken şu düşünceleri benimsiyordu Herhangi bir şirketi yeterince düşük fiyattan alırsanız, işletmenin uzun dönem performansı kötü olsa bile bir gün uygun bir fırsat karşınıza çıkar ve kâr ederek bu yatırımı elinizden çıkarabilirsiniz. Uzun yılların getirdiği deneyimin ardından ise, Warren Buffett bu türden bir yatırımın en basit tabirle ahmaklık olduğu sonucuna vardı. Ucuza kapattığınızı sandığınız bu düşük fiyatlı yatırımlar aslında pek de ucuza gelmez. Bu tür zorlu işletmelerde bir sorun çözülmeden bir diğeri gün yüzüne çıkar ve düşük getiri nedeni ile yatırım yavaş yavaş erir. Mükemmel bi firmayı ortalama bir fiyata satın almak, ortalama bir firmayı mükemmel bir fiyata satın almaktan çok daha iyidir. – Warren Buffett İşletme kalitesini anlamak için kullandığım en önemli finansal oranlardan biri de, yatırım geri dönüş süresidir. Zaman mükemmel işletmelerin dostu, ortalama işletmelerin düşmanıdır. – Warren Buffett Kısa geri dönüş süresi değer yaratır ve genellikle rakip firmalara karşı üstünlüğü gösterir. Genel olarak geri dönüş süresi 5 ila 10 yıl arası olan olan firmalara yatırım yaparım. 14- Hisse Alırken Sonsuza Kadar Satmayacak Gibi Düşünün Yüksek kaliteli bir işletme uygun bir fiyata alındığında, bu hisseler ne kadar süreliğine elde tutulmalı? Eğer bir hisseyi 10 yıl boyunca elde tutmayı düşünmüyorsanız, onu 10 dakika bile elde tutmayın. – Warren Buffett “Bizim en sevdiğimiz elde tutma süresi sonsuza kadardır.” – Warren Buffett “Eğer halka açık bir arzda doğru şekilde alım yapıldıysa satmak için uygun bir zaman yoktur.” – Phil Fisher Warren Buffett net bir şekilde al ve tut mantığı ile hareket ediyor ve sahip olduğu hisselerin bazıları onlarca yıldır ona ait. Peki neden? İlk olarak uzun vadede önü açık ve başarılı bir işletme bulmak oldukça zor bir iş ve bu nedenle Buffet ince elenip sık dokunmuş bir portföy yönetiyor. Dahası, kaliteli işletmeler zaman içerisinde yüksek ve sürekli artan getirilere sahiptir. Aynen Buffett’ın dediği gibi, zaman başarılı işletmelerin dostudur. Temel değerlerin hisse fiyatlarına etki etmesi uzun yıllar alır ve sadece sabırlı yatırımcılar ödülü kazanır. Bunların yanı sıra sürekli alım satım yapmak, vergi ya da komisyon adı altındaki etkenlerle sürekli yatırımı tüketir. Bu nedenle iyi bir alım yapıp arkanıza yaslanmak en mantıklı stratejidir. Borsa, parayı sabırsız olandan alıp sabırlı olana teslim eden bir araçtır. – Warren Buffett 15- Çeşitlendirmek Tehlikeli Olabilir Bireysel yatırımcılar, kazançlarının çoğunu birçok farklı sektördeki hisselere yatırım yaparak kazanıyor. Warren Buffett ise bu yaklaşımın tam tersine sahip. 1960 yıllarda Buffett’ın portföyünün yüzde 35 gibi büyük bir kısmı tek bir şirketteydi. Basitçe anlatmak gerekirse Buffett, inandığı şekilde hareket ederek ve piyasaların iyi bir fiyata başarılı bir alım fırsatları sunmakta çok da bonkör olmadığını bilerek yatırım yapıyor. “Sahip olduğumuz yatırımların büyük kısmının birkaç hisseden oluştuğunu fark edebilirsiniz. Uzun vadeli yatırıma uygun tercihler yapıyoruz ve tamamı için geçerli kriterleri ele alarak değerlendiriyoruz. Bu kriterler de 1 Uzun vadeli ekonomik karakteristik. 2 Liyakatlı ve dürüst yönetim. 3 Asıl değerine nazaran cazip bir fiyata sahip olup olmaması. 4 Bilgi sahibi olduğumuz bir sektör ve uzun vadede öngörebileceğimiz işletme karakteri. Bu testlerden geçen firmaları bulmak oldukça zor ve tam da bu nedenle yatırımlarımız dar bir alanda kalıyor. Kısaca güvenilir kabul edebileceğimiz yüzlerce seçenek bulamıyoruz. Öte yandan cazip olarak adlandırabileceğimiz dar bir portföye yoğunlaşmak bizim için oldukça güven verici.” – Warren Buffett Böyle bir fırsat çıktığında ise Buffett’ın tutumu daha cesurdur. “Fırsatlar belirsiz aralıklarla karşınıza çıkar ve gökten altın yağdığında hesap yapmayı bırakıp yatırım yapmak gerekir.” – Warren Buffett Madalyonun öteki yüzünde ise, cahillikten ya da cesaretten gelen özgüven ile yatırımlarını fazlasıyla çeşitlendiren yatırımcılar bulunuyor. Yüz farklı hisseye sahip olmak, bir yatırımcının gelişmeleri takip ederek yatırımlarına etkisini değerlendirebilmesini imkansız hale getirir. Aşırı çeşitlendirme ayrıca, birçok vasat yatırım anlamına gelir ve başarılı yatırımlardan elde edilecek kazançları düşürmekten başka bir işe yaramaz. Çeşitlendirme cehalet karşısında bir korumadır ve ne yaptıklarını bilenler için çok az anlam ifade eder. – Warren Buffett Bunu belki de en iyi Charlie Munger özetlemiştir. “Aşırı çeşitlendir fikri çılgınlıktır.” – Charlie Munger Eğer 20’den fazla hisseye sahipseniz, oturup ciddi bir şekilde düşünmeye ve bunların arasından en iyileri seçmeye odaklanmalısınız. 16- Çoğu Haber Aslında Haber Değildir Her gün e postama tonlarca finans haberi geliyor. Sadece başlıkları okumaya alışık olduğumdan, içerikteki bilgilerin hemen hepsini kenara itiyorum. 80-20 kuralı, sonuçların yaklaşık yüzde 80’inin bir olayın nedenlerinin yüzde 20’sine atfedilebileceğini iddia eder. Konu finans haberlerine geldiğinde ise, bu kuralın 99-1 olduğunu iddia edebilirim. Yaptığımız yatırımların yüzde 99’u, okuduğumuz haberlerin sadece yüzde biri ile ilişkilendirilebilir. Haberlerde ya da gazetelerde karşımıza çıkan haberlerin çoğunluğu gürültüden ibaret ve sadece bizim duygularımızı hedef alarak harekete geçirmeye çalışıyor. “Hisse sahiplerinin kaprisli ve mantık dışı hareketleri nedeni ile diğer hissedarlar da aynı şekilde mantıksız davranıyor. Ekonomi, piyasalar, faiz oranları, fiyat hareketleri ve kağıtlar üzerine çok fazla söz söylendiği için, yatırımcılara bu dedikoduları ciddiye alabiliyor ve daha da kötüsü, bu yorumlara göre hareket ediyor.” – Warren Buffett Odaklandığım ve dikkate aldığım firmalar zamana karşı test vermiş ve başarılı olmuş firmalardır. Birçoğu yüzyılı aşkın bir süredir varlar ve akla gelmeyecek birçok zorluk karşısında sınandılar. Bu şirketlerin ömürleri boyunca kaç kez bittiği ya da göklere çıktığı haber metinleri yayınlanmıştır. Fakat her biri halen ayaktalar. Örneğin Coca Cola firmasının yılın bir çeyreğindeki hedefinden yüzde 4 oranında şaşması sizce çok da önemli midir? Ya da hisseleri yüzde 10 düştüğü için Johnson & Johnson kağıtlarını satmak gerekir mi? Peki ya Düşen petrol fiyatları nedeniyle değer kaybeden Exxon Mobil’i elden çıkarmak gerekir mi? Bu soruların cevabı hemen hemen her zaman “hayır” olarak verilir. Fakat bu tür hadiseler tabii ki fiyatlara ciddi şekilde yansıyabilir. Finans bültenleri de bu tür durumları sürekli göz önüne taşımalıdır ki, ilgi çekmeye ve okunmaya devam edebilsinler. “Piyasaların manik depresyon bir yapıya sahip olduğu akılda tutulmalıdır.” – Warren Buffett Yatırımcı olarak bir haberin yatırım yaptığımız firmanın uzun vade kazanımlarına etkisi olup olmadığını değerlendirmemiz gerekir. Eğer bu soruya cevap “hayır” ise, muhtemelen piyasaların yaptığının tersini yapmalıyız. Yani Coca Cola hisseleri yüzde 4 değer kaybettiyse ve getirisi düştüyse, daha fazla almayı değerlendirmek gerekir. Piyasalar öngörülemez ve dinamik bir yapıya sahiptir. Dinleyeceğimiz ve üzerine harekete geçeceğimiz haberleri çok iyi seçmek zorundayız. Bana göre en önemli yatırım tavsiyesi budur. 17- Yatırım Roket Bilimi Değildir Fakat Kolay Bir Kestirme de Bulunmaz Yatırım hakkında en çok inanılan mitlerden biri de, sadece ileri düzeyde bilgiye sahip insanların doğru tercihler yapabileceğidiz. Öte yandan sadece zeka ile yatırım kararı vermek neredeyse imkansızdır. Roket bilimci olmanıza gerek yok. Yatırım 160 IQ sahibi birinin 130 IQ sahibi birini yenebileceği bir oyun değildir. – Warren Buffett Warren Buffett’ın yatırım felsefesini kullanmak için dahi olmaya gerek yok fakat düzenli olarak piyasaların önünde olmak ve içgüdüsel hatalardan kaçınabilmek oldukça zor bir iştir. Bir bu kadar önemli nokta da, piyasaların önünde olmak için sihirli kurallar ya da kolay bir kestirmenin olmadığını ve asla olmayacağını bilmektir. “Yatırımcılar tarihsel modellemelere şüpheyle yaklaşmalıdır. Bu modeller etkileyici olması için hazırlanır. Yatırımcılar sıklıkla bu modellerin arkasındaki ön kabulleri değerlendirmeyi göz ardı eder. Size sunulan formülleri dikkati inceleyin.” – Warren Buffett Her şeyi kolayca halletmenizi sağlayacak kurallar dizisi sunan ve bunu size satmaya çalışan insanlar ya çok saftır ya da dolandırıcı. Bu türden, kendi kendini uzman ilan eden insanlardan uzak durmanızı tavsiye ederim. Zira iddia ettiği gibi sihirli kurallara sahip olsaydı size bunları satmak için uğraşmasına gerek olmazdı. İnsanları kandırmak, onları kandırıldıklarına ikna etmekten daha kolaydır. – Mark Twain Yatırım prensiplerini belirleyen kurallara sahip olmak faydalı olsa da, yatırım yine zor ve akıl kullanmayı gerektiren bi iştir. “Kolay olması gerekmiyor. Kolay olduğunu iddia eden kişi aptaldır.” – Charlie Munger 18- Fiyat ve Değer Arasındaki Farkı Bilin Hisse fiyatları sürekli karşımıza çıkar. Bir sebepten yatırımcılar, grafik üzerindeki değerleri ciddiye alırlar. Borsa, her şeyin fiyatını bilen ama hiçbir şeyin değerini bilmeyen kişilerle doludur. – Phil Fisher Fakat zaman zaman hisse fiyatları ile firmanın uzun vadedeki değeri arasında hemen hemen hiçbir bağlantı kurulamaz. Finansal kriz dönemlerinde birçok kağıt ucuza alınabilir zira yatırımcılar satma konusunda aceleci davranır ve firmaların kalitesine ya da potansiyel kazançlarına bakmazlar. Birçok firma rekabette onları öne çıkaran değerleri sayesinde, düşüş dönemlerinde güçlenmeye devam eder ve potansiyellerini çok daha parlak hale getirir. “2008 yılındaki olağanüstü finansal panik döneminde, ciddi bir çöküş emareleri görülmesine rağmen çiftliğimi ya da New York’ta bulunan emlaklarımı satmayı aklımdan bile geçirmedim. Ve eğer sahip olduklarımın yüzde 100’ü de uzun vadede güvenilir yatırımlar olsaydı, onları elden çıkarmak ahmaklık neden mükemmel bir işletmedeki payımı satayım? Herhangi birinin, bir noktada hayal kırıklığı yaşatabileceği bir gerçek olsa da, bir bütün olarak iyi iş çıkaracakları kesin.” – Warren Buffett Uzun vadeli yatırımcılar olarak Warren Buffett’ın yatırım tavsiyesine kulak vererek, kaliteli yatırımları fiyatları düştüğünde almalıyız. Hisse fiyatları yatırımcıların duygu durumu ile değişir, fakat bu demek değildir ki firmanın gelecekteki nakit akışı buna bağlı olsun. Firmanın gelecekteki nakit para akışı ile ilgili tartışmalar devam ediyor olsa da, anlaşmazlıklar genellikle fiyat değişimleri ile kıyaslanamayacak kadar düşüktür. Yatırımcılar fiyat ile değeri birbirinden ayırabilmelidir. Emeklerini kaliteli yatırımları uygun fiyata alabilmek üzerine yoğunlaştırmaları gerekir. 19- En İyi Hamle Genellikle Sıkıcıdır Borsa yatırımı yapmak kısa yoldan zengin olma yolu değildir. En iyi tabiri ile borsa, en ideal ya da orta düzeyde yatırımın büyütülebileceği uzun vade çalışmasıdır. Yatırımın heyecan verici olması beklenmez. Büyük kazançlar sağlayabilecek yeni firmalardan ise, değerini zaten kanıtlamış şirketlere yatırım yapmak çok daha akıllıcadır. “Bir dolu seçenek arasında kazandıracak birkaç tane yatırımı seçmek için uğraşmıyoruz. Bunu başaracak kadar zeki değiliz ve olmadığımızı biliyoruz.” – Warren Buffett Sonuç olarak amaç, uzun vadede getiri sağlayacak kaliteli işletmeleri bulmaktır. Eğer bu işi düzgün yapabilirsek portföyümüzün getirisi kendini kurtaracaktır. Uzun ve başarılı bir hayatı olan çoğu firma, basit ürün ve hizmetler sunan işletmelerdir. Örnek olarak ise atıştırmalık, içecek, diş macunu, ilaç ve benzeri ürünler gösterilebilir. Bu örnekler çok da heyecan verici seçenekler olmasa da, sektördeki değişimler, bu liderleri koruyacak şekilde yaşanır. “Alkışlarla karşılanan yatırımlar karşısında dikkatli olun. En iyi yatırım davranışları genellikle sıkıcıdır.” – Warren Buffett Kahraman olmaya çalışmanın ve yatırımlar ile insanları etkilemeye çalışmanın gereği yoktur. Sıkıcı olmak daha iyi bir seçenektir. 20- Sadece Tanıdığınız ve Güvendiğiniz İnsanları Dinleyin Yazdığı metinler ve katıldığı röportajlarda Buffett, sadece güvenilir ve işini bilen ekiplere yatırım yapılmasının altını çizer. Açıkça söylemek gerekirse Buffett, çalışma ortaklarını çok dikkatli bir şekilde seçer. Onların davranışları bir yatırımın uzun vadede başarılı ya da başarısız olmasını sağlayabilir. “Yönetim hissedarların çıkarlarına karşı duyarsız davrandığında, hissedarlar bunun sonuçları ile uzun yıllar boyunca karşı karşıya kalır.” – Warren Buffett Warren Buffett hemen hemen herkesten daha fazla bu işin içinde olduğu için, kimlerin daha başarılı ve daha güvenilir olduğu hakkında çok daha net ve doğru bilgiye sahip olduğunu biliyor. Bizim için bu seçimleri yapmak daha zor olsa da, yatırım kararı verirken kimleri dinleyeceğimizi seçebiliriz. Finans dünyası iyi ve kötü birçok karakteri barındırır. Ne yazık ki birçokları da, yatırımcıların korkuları ve gerçek dışı beklentilerini kullanarak onları av konumunda değerlendirir. Birçok finans “uzmanı” daha fazla reklam, sansasyonel iddialar ve benzeri yollarla üye kazanmaya ya da size komisyon kazanmak amacı ile satış yapmaya çalışır. Bu hareketlerin hiçbiri yatırımcıya fayda sağlamaz. Uzman olduğu iddiasındakiler de, sizden daha iyi tahminlerde bulunamazlar. Sadece kendi çıkarları için, güvenilir insan rolü oynarlar. Aslına bakarsanız, çoğu “uzmanın” verdiği tavsiyeler, sıradan olmaktan daha ileri gitmez. Borsa, Rolls Royce’a binen insanların metroyu kullanan insanlardan tavsiye aldıkları tek yerdir. – Warren Buffett Yatırımcılar tavsiyem, gerçeklerden şaşmaları, gerçekçi hedefler seçmeleri ve planlarından şaşmamalarıdır. Kimse varlıklarınızı sizden daha fazla umursamaz. Bu nedenle kime güveneceğinize dikkatli karar verin. Warren Buffett’ın Yatırım Tavsiyesi Üzerine Çoğu zaman yatırımı olması gerekenden daha zor hale getiriyoruz. Warren Buffett mantık üzerine kurulu basit bir yaklaşımı benimsiyor. Buffett’ın yatırım tavsiyelerini oldukça makul bulmakla beraber, bu tavsiyeleri uygulamanın her zaman kolay olmadığını da görebiliyorum. Warren Buffett’ın yatırım tavsiyelerinden bazılarını benimseyerek; uzun vadeye odaklanmak, hakim olduğumuz alanda kalmak, sayıları azaltarak idare edilebilir bir portföy oluşturmak, amacımıza ulaşmamızı kolaylaştıracak adımlardır. İlginizi çekebilir Beynimiz, Yatırım Kararlarımızı Nasıl Etkiliyor? Warren Buffett’tan 10 Önemli Yatırım Tavsiyesi Dipnot Paylaşılan bilgiler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.
Tasarruf yapmak kadar önemli olan diğer konu da tasarruf yaparak biriktirilen parayı yatırıma dönüştürmektir, çünkü nakit olarak bekletilen para, enflasyon nedeniyle hızla değer kaybetme eğilimindedir. Paramı nasıl değerlendirebilirim? Diye düşünen bireyler kendilerine uygun gördükleri birçok yatırım alternatifini değerlendirebilirler. Yatırım denince akla ilk gelen seçeneklerden olan ev almak ise günümüzde giderek zorlaşmaktadır, ancak doğru bir tasarruf finansmanı planıyla yatırımınızla ev sahibi olmanız mümkündür. Peki tasarruf nasıl değerlendirilir? En iyi yatırım aracı nedir? Şimdi bu sorulara cevap niteliğinde olacak en iyi yatırım yollarını sıralayalım… Tasarruf Finansman Şirketleri Birikiminizi bir ev ya da araba sahibi olarak yatırıma dönüştürmek istediğinizde en doğru seçeneklerden biri tasarruf finansman şirketlerinin sunduğu planlardan faydalanmak olacaktır. Günümüzde ev ve araba sahibi olmak özellikle orta ve dar gelirliler için neredeyse imkânsız hale gelmiştir. Türkiye’nin önde gelen tasarruf finansman şirketleri arasında bulunan BİREVİM ise size banka faizleri ile karşı karşıya kalmadan ev ve araba sahibi olacağınız en doğru finansman planlarını sunar. BİREVİM bünyesine oluşturulan tasarruf finansman planları ile tasarrufunuzu değerlendirirken bütçenizi de zorlamanıza gerek kalmaz. BİREVİM’in konut finansman planlarından olan Birlikte Konut Finansmanı ya da Kişiye Özel Konut Finansmanı alternatiflerinden peşinatlı ya da peşinatsız olarak size uygun olanı seçip kolayca ev sahibi olabilirsiniz. Birlikte Konut Finansmanı kapsamında koşullarınıza uygun bir tasarruf planı oluşturulur ve sizinle aynı koşulları taşıyan bir gruba dahil edilirsiniz. Finansman teslim tarihiniz ise dahil edildiğiniz tasarruf grubunuzun noter huzurunda yapılan sıra tespitiyle belirlenir. Kişiye Özel Konut Finansmanı planında ise taksit tutarınızı ve teslimat tarihinizi bütçenize uygun olacak şekilde belirleyebilir, böylece bireysel tercihlerinizin getirdiği konforu yaşarsınız. Altın Ülkemizde en çok tercih edilen yatırım türlerinden biri olan altın, değeri sürekli değişen ve genelde de artan bir yatırım aracıdır. Altın yatırımı fiziksel olarak yapılabildiği gibi, bir bankada altın hesabı açılarak da yapılabilir. Kısa vadede kar yapmak için uygun olmayan altın yatırımı, daha çok uzun vadeli düşünen yatırımcılar için karlı bir alternatif olacaktır. Döviz Altın yatırımından sonra ülkemizde en çok rağbet gören yatırım türlerinden biri de döviz yatırımıdır. Döviz yatırımı da altın gibi fiziksel ya da banka hesabı yoluyla yapılabilir. Ülkemizdeki ekonomik dengeleri göz önüne aldığımızda döviz yatırımı da uzun vadeli bir yatırım aracı olarak tercih edilebilir. Mevduat Mevduata yatırım yapmayı kısaca Türk lirasına yatırım yapmak olarak tanımlayabiliriz. Risksiz yatırımlar arasında yer alan mevduat yatırımı kısa zamanda çok kazanmak isteyen yatırımcılar için uygun olmayacaktır. Mevduat yatırımında elde edilecek kar, mevduat hesabının açıldığı bankanın verdiği vadeli mevduat faiz oranı ve paranızın miktarına göre değişkenlik gösterecektir. Hisse Senedi Hisse senedine yatırım yapmak yüksek risk barındırır. Bu nedenle bu konuda adım atmadan önce bir uzmanla çalışılması en doğru hareket olacaktır. Kulaktan dolma bilgilerle hisse senedi yatırımına girmek, sahip olduğunuz paranızın tamamını kaybedebileceğiniz ihtimalini doğurmaktadır. BES Yatırımı Bireysel emeklilik sisteminin kısaltılmış hali olan BES, mevduata yapılan yatırım gibi kazançlı olmasa da değerli bir yatırım aracıdır. BES yatırımında en büyük avantaj, devlet tarafından sağlanan %25’lik gelir vergisidir. Yani BES’e yatırım yaptığınızda yatırdığınız paranın %25’i kadar da devletten destek alırsınız. BES’te yaptığınız birikimleri dilerseniz Bireysel Emeklilik Sigortası şirketleri aracılığı ile; fon, tahvil ve hisse senedi gibi alanlarda da değerlendirebilirsiniz. Çalıştığınız Bireysel Emeklilik Sigortası şirketinin size belirlediği süre sona erdiğinde birikiminizi maaş olarak alabilir ya da paranızın tamamını çekebilirsiniz. Devlet Tahvili Devlet tahvili kısaca devletin bir yıldan daha uzun süreli borçlanma ihtiyaçlarını karşılamak için Hazine Müsteşarlığı tarafından çıkarılan borçlanma senetleridir. Bu yatırım araçlarında devlet belirtilen tarihte faiz getirisiyle beraber yatırımcıya ödeme yapma konusunda garanti verir. Devlet tahvilleri sabit faizli ya da değişken faizli olabildiği gibi dövize endeksli de olabilirler. Devlet tahvillerinden faydalanabilen kişiler tüzel kişiler olabildiği gibi, bankalar da tahvilleri bilançolarının aktif kaleminde yatırım aracı olarak bulundurabilirler. Repo Kısa dönemli bir menkul kıymetin belirli bir süre sonra ilk satıcı tarafından geri alınması işlemi kısaca repo olarak adlandırılır. Devlet tahvilleri, hazine bonoları, banka bonoları, banka garantili bonolar, kamu ortaklığı idaresi ve toplu konut idaresince ihraç edilen borçlanma senetleri gibi menkul kıymetler repo işlemlerine konu olabilirler.
kısa vadede paramı nasıl değerlendirebilirim